MCK SOKÓŁ TV

Festiwal IUBILAEI CANTUS | spot promocyjny

XXIV Sądecki Festiwal Muzyczny IUBILAEI CANTUS - PRO PATRIA SEMPER

Odsłon1608Zobacz więcej ...
IV Kongres Kultury Regionów

IV Kongres Kultury Regionów - zwiastun

Odsłon1849Zobacz więcej ...
8. Festiwal KinoJazda 2018 - relacja

8. Festiwal KinoJazda 2018 - relacja

Odsłon1622Zobacz więcej ...
Koncerty Wolności - relacja

9 września w pięciu miejscowościach Małopolski: Brzesku, Dobczycach, ...

Odsłon1758Zobacz więcej ...
IV Zjazd Karpacki

IV ZJAZD KARPACKI w 80. rocznicę Święta Gór w Nowym Sączu - wydarzenie ...

Odsłon1918Zobacz więcej ...

WARTO ZOBACZYĆ...

Niewątpliwie najbardziej okazałym i szeroko znanym obiektem zabytkowym Spisza jest zamek „Dunajec” w Niedzicy – jedna z najcenniejszych budowli architektury obronnej. Zbudowany w latach 1320-30 przez węgierski ród Berzeviczych, przebudowany został w latach 1601-1641 przez Horvathów na obszerną renesansową rezydencję.

Położony niezwykle malowniczo z widokiem na zalew i ruiny zamku w Czorsztynie po drugiej stronie Dunajca, przyciąga o każdej porze roku setki turystów. Popularności zamkowi przysporzyło również odkopanie w jego murach w 1446 r. ołowianej tulei z pękami powiązanych w węzły rzemieni, uznanych za „Testament Inków” mówiący o skarbach ukrytych w jeziorze Titicaca. Od 1949 r. zamkiem opiekuje się Stowarzyszenie Historyków Sztuki, które stworzyło tu dom pracy twórczej i muzeum spiskie.
Osobliwością Spisza jest układ przestrzenny zabudowy wsi. Centrum stanowi „wrzecionowaty” rynek, powstały jakby z rozdwojenia osi głównej, po obu jej stronach domy zwrócone szczytami do drogi z wąskimi obejściami z tyłu. Rzędy stodół, okalające całą zabudowę, umieszczano ze względów przeciwpożarowych na obrzeżach wsi. Najwyraźniej taki układ przestrzenny zauważyć można w Krempachach i Frydmanie. 
W obu wsiach zauważyć można również inną osobliwość Spisza – kościoły, których wieże zwieńczone zostały renesansową attyką z elementami tzw. „jaskółczego ogona”. Poniżej attyki wieża otoczona była drewnianą hurdycją, będącą dawniej punktem obserwacyjnym, służącym zarówno do celów obronnych jak i przeciwpożarowych. Typowe dla Spisza zwieńczenia attykowe wież kościelnych są rzadkością w Polsce – spotykamy je jedynie w Krempachach i Frydmanie – znacznie częściej na Słowacji.
Niezwykle cennym zabytkiem architektury jest kasztel w Frydmanie. Zbudowany w latach 1585-90 przez Györgi Horvatha jako renesansowa rezydencja wiejska o cechach obronnych. Podczas przebudowy w 1910 r. stracił, niestety, wiele renesansowych detali. Obecnie znajduje się w nim mieszkanie prywatne.
Niedaleko kasztelu znajdują się słynne piwnice, w których do XIX w. właściciele Frydmana przechowywali sprowadzane z Węgier wino. Piwnice są dwupoziomowe, złożone z sześciu beczkowo sklepionych hal o wymiarach 100 x 7 m każda, połączonych korytarzami. Do piwnic można wejść jednym z dwu podworskich pawilonów (tzw. burghauzów) – mieszczą się one obecnie na terenach prywatnych posesji.
Jedną z najbardziej urokliwych wsi Spisza jest Kacwin, znany głównie z „sypańców” - charakterystycznych dla Spisza spichlerzy o unikalnej konstrukcji. Wewnętrzną konstrukcję zrębową obrzucano warstwą gliny, na którą nakładano dach. W razie pożaru taki dach można było szybko zrzucić, a wewnętrzna część spichlerza wraz z zapasami pozostawała bezpieczna. „Sypańce” – popularne na Słowacji – zachowały się jedynie w Kacwinie. w latach 70. było ich jeszcze ok. 20, obecnie zachowało się jedynie kilka. 
Nie zachował się, niestety, unikalny, blisko dwustuletni młyn – tartak wodny, pracujący na potrzeby miejscowej ludności jeszcze w latach 70. Ostatnie powodzie położyły kres istnieniu tego niezwykle malowniczego zabytku.
Ciekawostką Spisza są również tzw. „jurgowskie stajnie” – oryginalne osiedle pasterskie położone pomiędzy wsią Dursztyn a zboczami Żaru, powstałe w wyniku przeniesienia w 1879 r. szałasów pasterskich z polan Jaworzyny Spiskiej. Powodem tej operacji była likwidacja przez księcia Hohenlohego wypasów w Tatrach Jaworzyńskich, gdzie górale z Jurgowa mieli „od zawsze” swoje pastwiska. Przeniesione w okolice Dursztyna osiedle pasterskie w latach 30. rozbudowano, usiłując stworzyć ośrodek wzorcowego łąkarstwa górskiego. 
Perełką drewnianej architektury sakralnej - rzadkiej na Spiszu - jest niewątpliwie kościół pw. św. Elżbiety Węgierskiej w Trybszu z 1567 r. – konstrukcji zrębowej, kryty gontem i zdobiony XVII-wieczną polichromią wykonaną przez miejscowych malarzy. Na stropie nawy – Sąd Ostateczny – którego tło stanowi pejzaż górski, uważany za najstarszą w Polsce malowaną panoramę Tatr.

Dodaj na Wykop Dodaj na Facebook Dodaj na Blip Dodaj na Flaker Dodaj na Śledzika
- A A A +
DrukujDrukuj
E-mailE-mail
Wróć ...
[X]

Strona korzysta z plików cookie w celu realizacji usług zgodnie z Polityką prywatności. Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na używanie cookie, zgodnie z aktualnymi
ustawieniami przeglądarki. Warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies możesz określić w Twojej przeglądarce.